نگاهي به زندگاني امام حسن عسکری (ع)
در سال 260هجري امام حسن عسكري (غ) به دسیسه معتمد (چهاردهمین خلیفه عباسی) در شهر سامرا و در سن 28 یا 29 سالگی به شهادت رسیدامام امام در روز جمعه هشتم ربیعالثانی یا 24 ربیعالاول سال 232 هجری قمری در مدینه.چشم به جهان گشود و22 سال از عمر شريفشان را در كنار پدر مشغول كسب فضايل وتعاليم الهي بود و بعد از شهادت امام هادي در سال 254 به امامت رسيد ومدت 6سال امامت را برعهده داشت
شاید بتوان گفت که هیچ یک از امامان (ع) همانند امام حسن عسکری (ع) در خفقان خلفای عصر و در زندانها نبوده اند، تا آنجا که حتی در زندان، جاسوسی را بر ایشان گماشته بودند تا گفتار و رفتارشان را گزارش دهد.
این همه خفقان برای چه بود؟
پاسخ: حکام بنیعباس از چند جهت در مورد امام حسن عسکری (ع) ترس و نگرانی داشتند و حساس بودند:
1ـ جمعیت شیعیان در آن عصر، به ویژه در عراق، بسیار بود.بنابراین خلفا ترس آن داشتند که آنها قدرت را به دست گیرند و با زعامت و رهبری امام حسن عسکری (ع) تاج و تخت عباسیان را واژگون کنند.
2ـ از سوی دیگر باید به این مساله مهم نیز توجه داشت که شیعیان توجه خاصی به امام حسن عسکری (ع) داشتند و اموال بسیاری به محضرشان میرسانند، تا آنجا که به عنوان مثال، آن حضرت یکبار صدهزار دینار (یعنی صد هزار مثقال طلا) به یکی از دوستان و نمایندگان مورد اطمینانش به نام «علی بن جعفر همانی» دادند تا بین مستمندان و شیعیان در مراسم حج، تقسیم کند، بار دیگر صد هزار دینار برای او فرستادند و بار سوم سی هزار دینار برای او حواله کردند.
3ـ تلاشهای سیاسی، نامهها و پیکها، فعالیت شاگردان و نمایندگان، حوزه علمیه طاغوت برانداز، گفتار سازنده و حرکتبخش امام حسن عسکری(ع و ... همه و همه نشان میداد که ایشان نه تنها هرگز تسلیم دستگاه بنیعباس نیستند، بلکه زمینهسازی فرهنگی و سیاسی عمیق و گستردهای بر ضد آن دستگاه میکنند.
4ـ طبق روایات متعدد و متواتر، همه مسلمانان میدانستند که سرانجام قائم آل محمد حضرت مهدی (عج) ظهور میکند و واژگونی تاج و تخت شاهان و سلاطین جور در سراسر جهان به دست ایشان است، از طرفی دریافته بودند که این مصلح جهانی از نسل امام حسن عسکری (ع) است، بنا بر این در مورد آن حضرت بسیار حساس بودند و احساس خطر میکردند و بر همین اساس حضرت مهدی (عج) از هنگام ولادت (در سال 255) حتی در عصر پدر (تا سال 260) یعنی پنج سال جز برای یاران بسیار مخصوص، مخفی بودند.
امام در دوران امامت خويش كارهاي وخدمات عمده اي را انجام دادندكه عبارتند از:
1ـ تشکیل حوزه علمیه و کوششهای علمی و انقلاب فرهنگی.
2ـ ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان توسط پیکها و نامهها و تعیین نمایندگان و تلاشهای آنها و ارتباط با آنها.
3ـ تلاشهای سری و محرمانه سیاسی.
4ـ پشتیبانی مالی شیعیان از امام حسن عسکری (ع) و حمایت مالی آن حضرت از مستضعفان برای حفظ کیان تشیع.
5ـ تقویت و توجیه سیاسی رجال و عناصر مهم شیعه و روحیه دادن به آنها و سفارش آنها به مقاومت و استقامت در برابر ستمگران.
6 آمادهسازی شیعیان برای دوران غیبت.
امام حسن عسکری (ع) در راستای این اصول تا سر حد شهادت ایستادگی کردند و تحت شدیدترین شکنجهها و خفقانها در زندانها، خانه و بیرون خانه، رسالت خود را به جهانیان ابلاغ فرمودند و سرانجام با نیرنگ معتمد عباسی مسموم شده و به شهادت رسیدند.
7- حوزه علمیه و دانشگاه امام حسن عسکری (ع)
یکی از مهمترین کارهای امام حسن عسکری (ع) مانند پدر و اجداد پاکشان، تربیت شاگرد و حفظ فقه تشیع و اندیشه ناب اسلام در برابر دشمنان و مخالفان بود.
ایشان در این راستا با اینکه در شرایط سخت سیاسی به سر میبردند و مدت امامتشان شش سال و مدت عمرشان 28 سال بیشتر نبود، تا آخرین حد امکان با گردآوری شاگردان پدر و اجدادشان و تربیت شاگردهای جدید و مطرح کردن بحثها و مناظرات شفاهی و کتبی به تشکیل مجمع علمی عمق و وسیع پرداختند و خط فکری تشیع را از گزند حوادث و برخوردها حفظ نمودند و با پاسخ به شبههها و سوالات گوناگون از حریم دانشگاه جدشان، امام جعفر صادق (ع) محافظت کردند.
امام حسن عسکری(ع) با توجه به خفقان جامعه و ظلم حاکمان زمانهشان بیشتر عمرشریف خود را در زندان بسر بردند اما این امر موجب نشد که از کوششهایی علمی و انقلابی فرهنگی مانند تشکیل حوزه علمیه، انجام تالیفات، ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان توسط پیکها و نامهها و تعیین نمایندگان و تلاشهای آنها و ارتباط با آنها دست بردارند